Bu yılın başlarında Aptos Labs, yenilikçi Prefix Consensus paradigmasına dayanan yeni nesil BFT konsensüsü Raptr’ı tanıttı. Raptr, küresel ölçekli deneylerde 750ms gecikme süresiyle 250.000’den fazla Saniye Başına İşlem (TPS) gerçekleştirerek—kurumsal ticaretten günlük ödemelere kadar—gerçek zamanlı, yüksek işlem kapasiteli uygulamalara zemin hazırladı. Kısacası: Global Trading Engine’e güç veren o nihai konsensüs katmanı.
Şimdi ise bu vizyon, Aptos Mainnet’te şekillenmeye başlıyor. Raptr’ın üretim ortamına hazır ilk bileşeni olan Baby Raptr resmen yayında—Aptos’ta 2025’te bugüne kadarki en önemli protokol yükseltmesini işaret ediyor. Bu, her türlü ağ koşulunda daha düşük gecikme süresi, daha yüksek dayanıklılık ve tutarlı performans sunmak üzere tasarlanan Aptos konsensüsünün aşamalı bir evrimini başlatıyor.
Baby Raptr Nasıl Çalışır
Mevcut konsensüs mimarisi, konsensüs için Jolteon* ve veri yayılımı için Quorum Store’dan oluşan bir kombinasyon kullanır. Jolteon*, gecikme optimizasyonlu bir konsensüs protokolü olup Quorum Store ise ölçeklenebilir ve yüksek işlem kapasitesi sağlayan bir veri yayılımı katmanıdır.
Düşük yük altında (blok başına 100’den az işlem olduğunda), Quorum Store es geçilir ve konsensüs, blokları verileriyle birlikte sadece dört ağ atlamasında doğrudan önerir. Orta ila yüksek yük altında, öneriler Quorum Store gruplarından oluşturulur. Bir önerenin bu grupları bir bloğa dahil edebilmesi için öncelikle katılımcı doğrulayıcılardan bir “proof of store” sertifikası alması gerekir. Bu, üç aşamalı Jolteon* mutabakatı başlamadan önce iki ilave ağ atlaması daha ekler. Toplamda, herhangi bir orta veya yüksek yük altı ağ atlaması yaşar.
Baby Raptr, bu mimariyi aşağıdaki değişikliklerle optimize eder:
- Önerici, “proof-of-store” sertifikasını beklemeksizin, iyimser bir yaklaşımla Quorum Store grup özetlerini bloğa dahil eder.
- Doğrulayıcılar, ancak grubun tam içeriğini bağımsız olarak alıp doğrulayabildikleri takdirde oy kullanırlar.
Başka bir deyişle, Quorum Store mantığı konsensüs mekanizmasına entegre edilir. Jolteon* protokolündeki yeter sayı sertifikası, artık önerilen veriler için kullanılabilirlik kanıtı olarak da hizmet vermektedir. Doğrulayıcılar artık konsensüse başlamadan önce veriyi doğrulamayı beklemek yerine, veriyi konsensüsün bir parçası olarak doğrular—böylece zamandan tasarruf ediyor, ağ atlamalarını azaltıyor ve kesinliğe (finality) giden yolu sadeleştiriyor.
Uygulama, Aptos Labs ekibi tarafından sıkı test ve denetimlerden geçirilerek stabilitesi, güvenliği ve performansı garanti altına alındı.
Baby Raptr’ın Etkisi
Baby Raptr yalnızca bir performans iyileştirmesi değil—ağın konsensüse ulaşma biçimini yeniden şekillendiren protokol evriminin ilk domino taşıdır.
Konsensüs sürecini altı ağ atlamasından dörde indirerek Baby Raptr, mainnet’te doğrulayıcı kesinlik gecikmesini %20 (ya da 100-150ms) oranında iyileştirir. Bu kulağa az gelebilir, ancak DeFi, ödemeler ve oyun gibi yüksek performans gerektiren ortamlarda her milisaniye önemlidir. Bu değişiklik aynı zamanda, optimize edilmiş dört atlamalı konsensüs yolunu varsayılan hale getirerek, her türlü yük koşulunda tutarlı düşük gecikmeli bir performans sağlar.
Baby Raptr’ın devreye alınması önümüzdeki ay boyunca kademeli olarak devam edecek ve herkese açık bir dashboard ile takip edilebilecek. Bu, ayrıştırılmış prefix oylaması ve prefix onay mantığı da dahil olmak üzere konsensüse daha fazla yapısal değişiklik getirecek olan tam Raptr uygulamasının temelini atan, Raptr’ın üretim aşamasındaki ilk bileşenidir.
Kalıcı Güç. Sürekli Gelişim.
Konsensüs yükseltmeleri, L1’lerde nadir görülür—hele ki çalışır durumdaki ağlarda. Baby Raptr, Aptos’un köklü protokol değişikliklerini açık yönetişim (AIP-106), doğrulayıcı koordinasyonu ve modüler, ileriye dönük uyumlu tasarımı sayesinde güvenle entegre edebileceğini göstermektedir.
Baby Raptr sadece bir başlangıç. Sırada: uçtan uca gecikme süresi kazanımları için Zaptos, geniş ölçekte paralel yürütme için Block-STM V2 ve gerçek zamanlı, yüksek işlem kapasiteli performansın sınırlarını zorlayan daha nice yükseltme var.
Geliştiriciler için bu, uygulamanızın altındaki altyapının statik olmadığı—aksine sürekli geliştiği anlamına gelir. Daha düşük gecikme süresi, daha yüksek tutarlılık ve genişleyen performans tavanlarıyla Aptos, yüksek frekanslı, gerçek zamanlı uygulamaların temeli olarak gelişimini sürdürüyor.
İşte Aptos’u farklı kılan da bu: kalıcı olmak üzere inşa edilmiş, ancak sürekli daha da iyiye gidecek şekilde tasarlanmış bir ağ.